Er blijft veel belangstelling bestaan voor de nieuwe cursus “Slimme katten! De intelligentie van katten” die we sinds een jaar organiseren. Veel mensen zijn nog niet op de hoogte van de nieuwe studies naar de intelligentie van katten, maar zijn daar wel erg benieuwd naar. Daarom wordt in het lenteprogramma aan dierencursussen in 2024 ook de online versie van deze cursusdag in juni opnieuw aangeboden, en wel op zaterdag 15 juni.
Omschrijving cursus:
Zijn katten slimme beesten? “Natuurlijk!,” zullen mensen zeggen die met katten samenleven. Ze kunnen goed jagen en over allerlei voorwerpen heen klauteren zonder deze om te stoten. Ze herkennen de mens met wie ze samenleven en onderscheiden die van een vreemde mens. Ze maken ook onderscheid tussen andere katten en weten wie een vriendje en wie een vijand is. Ze weten heel goed aan een mens duidelijk te maken wat ze willen en gebruiken dan goed oogcontact met de mens. En als een kat verboden voer wil opeten houdt deze zich heel stil, zodat de mens het stoute gedrag niet opmerkt. Maar kloppen al deze beweringen wel? Zijn katten echt zo slim, of denken wij mensen alleen dat ze slim zijn? Nieuw wetenschappelijk onderzoek begint nu eindelijk goed naar de intelligentie van katten te kijken. De resultaten daarvan zullen worden gepresenteerd tijdens deze volledig nieuwe online cursusdag die op zaterdag 15 juni 2024 zal worden georganiseerd.
In de wetenschappelijke studie naar de intelligentie van dieren zijn katten nog maar heel weinig bestudeerd. Dat is best opmerkelijk te noemen, want het is één van de meest voorkomende huisdieren. Het andere meest populaire huisdier daarentegen, de hond, is al sinds halverwege jaren ’90 onderwerp van onderzoek geweest en inmiddels zijn er meerdere instituten aan universiteiten over de hele wereld die zich specifiek bezighouden met de intelligentie van honden. Zo blinken honden uit in sociale intelligentie en snappen ze heel veel van de interactie tussen mens en hond. Katten werden vaak gezien als lastigere wezens om te bestuderen, omdat zij veel minder dan honden bereid zouden zijn om dingen voor mensen te doen en niet snel mee willen doen aan experimenten.
De laatste jaren is er verandering aan het komen in dit onderscheid tussen katten en honden en worden er steeds meer studies gepubliceerd naar de intelligentie of cognitie van katten. Wetenschappers zijn meer studies gaan opzetten waarbij de katten niet op de universiteit in een kamer worden onderzocht, maar gewoon bij de katten thuis in hun vertrouwde omgeving, wat ertoe heeft geleid dat er meer studies konden worden uitgevoerd. Daarnaast zien we meer creativiteit bij de wetenschappers en het zich verplaatsen in een kat zelf, waardoor de onderzoekers de studies en experimenten opzetten in de vorm van een spel-interactie of het zoeken naar voedsel. Zo zien we nu een aantal onderzoeksgroepen aan meerdere universiteiten zich richten op de intelligentie van katten. Aan de Oregon State University is het Human-Animal Interaction Lab opgericht onder leiding van de psychologe Monique Udell en waar psychologe Kristyn Vitale veel onderzoek doet met huiskatten. Ook aan Japanse universiteiten wordt nu kattenonderzoek gedaan, zoals aan de faculteit Diergeneeskunde aan de Azabu Universiteit bij Tokyo (Saho Takagi) en de faculteit Psychologie van de Universiteit van Kyoto (Atsuko Saito). Aan de Universiteit van Sussex in Brighton, Engeland vindt onder leiding van de psychologe Karen McComb ook onderzoek plaats met katten. Verder vinden er studies plaats naar de intelligentie van katten aan onder meer de Nationale Autonome Universiteit van Mexico, de universiteit van Boedapest in Hongarije en een aantal andere universiteiten.
Soms hebben deze nieuwe kattenstudies verrassende resultaten, geregeld zijn de uitkomsten ook onduidelijk of voor velerlei uitleg vatbaar, en vaak bevestigen de onderzoeken onze ideeën over de aard van katten. Andersom komt het ook voor dat de experimenten het strakke onderscheid tussen katten en honden doen vervagen en lijkt het erop dat katten in sociale slimheid toch echt niet onderdoen voor honden. Zo blijken ook katten toch veel te begrijpen van de interactie met mensen. En kunnen ze zeer zeker affectie voelen voor de mensen met wie ze samenleven.
Hoog tijd dus voor een speciale cursusdag over de intelligentie van katten! Deze zal worden gegeven door psycholoog en filosoof dr. Esteban Rivas, die al meer dan 10 jaar de populaire cursus “Slimme honden!” over de intelligentie van honden organiseert. Eindelijk ruim baan dus voor een ander heerlijk dier: de kat! Tijdens deze cursusdag zullen we de recente studies naar de intelligentie van katten op een vrolijke en boeiende manier presenteren en bespreken. Er zullen een aantal filmpjes worden getoond en er zal gepoogd worden wat voorlopige eindconclusies te trekken over de specifieke slimheid van katten. Uw beeld van katten zal gedeeltelijk worden bevestigd en wellicht voor een ander deel worden bijgesteld. En we zullen ontdekken dat katten zeker slim zijn!
Onderwerpen: Object permanentie: Snappen katten dat een voorwerp blijft bestaan, ook als dat voorwerp even niet meer waarneembaar is? Numerieke vermogens: Maken katten onderscheid tussen verschillende hoeveelheden, kunnen ze tellen? Zijn ze ontvankelijk voor de geometrische Delboeuf illusie, waardoor een hoeveelheid voer op een groter bord groter lijkt dan dezelfde hoeveelheid voer op een kleiner bord? Waaruit bestaat de fysieke en ruimtelijke cognitie van katten? Hebben ze door dat er een verband bestaat tussen de aanwezigheid van een voorwerp in een houder en het geluid dat die houder maakt als deze wordt geschud? En reageren ze als een mens hun naam noemt, of is dat alleen een projectie van katten eigenaren? Hoe goed kunnen ze een ander als individu herkennen? Herkent een moederpoes de geur van haar kittens, en een kat de geluiden van diens moeder? Reageren ze op de stem van een bekende mens? Kennen ze ook de namen van andere katten als ze in huishoudens met meerdere katten leven? En wat valt er te denken van de Japanse kat Ebisu, waarvan de eigenaar beweerde dat zij een aantal menselijke handelingen kon imiteren? Hoe goed zijn katten in de communicatie met mensen? Snappen ze wat wij bedoelen als we ergens naar wijzen of naar kijken? En hoe geven ze ons aan wat ze willen en letten ze daarbij op de aandachtigheid van een mens? Zijn ze in staat om de emoties van een mens goed te herkennen? Hoort een poezenmoeder de nood van haar kittens wanneer die angstig zijn? Vertonen katten ook empathisch gedrag: troosten ze een ander en helpen ze iemand in nood? Naast onderzoek met huiskatten zullen er ook een aantal intelligentie studies met andere katachtigen zoals leeuwen en cheetah’s worden behandeld.
Bij deze cursus zullen we geen cursusboek gebruiken, want er zijn nog geen specifieke boeken over de intelligentie van katten. Men kan wel ter voorbereiding de volgende boeken lezen, maar dat is absoluut geen verplichting om deel te nemen. Het vorig jaar uitgekomen boek Being your cat. What’s really going on inside your feline’s mind geschreven door de Britse bioloog en diergeneeskundige Daniel Mills en Celia Haddon. En het boek What your cat is thinking van de Zweedse bioloog Bo Söderström uit 2019.
Voor wie? De cursus is bedoeld voor iedereen die geïnteresseerd is in de intelligentie van katten, of men nu wel of niet zelf een huishouden deelt met een kat. Daarnaast is deze zeer geschikt voor mensen die professioneel met katten werken, zoals dierenartsen en kattengedragstherapeuten. Een specifieke vooropleiding is niet vereist. Alle deelnemers krijgen na afloop een persoonlijk certificaat van deelname.
Voertaal: De voertaal tijdens de cursus is Nederlands.
Kosten. Deelname aan de cursus kost 55 euro. Dit onderwijs is BTWvrij.
Korting voor mensen met minder draagkracht. Voor mensen met minder draagkracht, dat wil zeggen, mensen die moeten rondkomen van een inkomen rond het sociale minimum, bestaat er een speciale korting. Men betaalt dan 15 euro voor deelname aan de cursusdag.
Datum en tijden. De cursus bestaat uit 1 Zoom bijeenkomst op zaterdag 11 juni 2024. De bijeenkomst begint om 11.00 en eindigt om 15.00 uur. Er zullen een drietal pauzes van 10 minuten zijn.
Benodigdheden voor deelname. Om deel te kunnen nemen aan deze online cursus heeft U een computer of tablet nodig, met een ingebouwde camera en microfoon. Daarnaast is een goed werkende internet verbinding van belang. Ook zult U vooraf het gratis programma Zoom Basic moeten downloaden via de webpagina http://www.zoom.us Als U zich heeft opgegeven, ontvangt U een uitgebreide uitleg hoe U Zoom moet downloaden en hoe U het programma tijdens de Zoom bijeenkomsten moet gebruiken.
Maximaal aantal deelnemers. We zullen tijdens deze cursus met maximaal 12 personen digitaal samenzijn. De docent en 11 deelnemers. Tijdens de Zoom bijeenkomst zult U op Uw scherm dan Uzelf, de docent en de andere deelnemers kunnen zien en horen.
Opname cursus om deze later terug te kijken. De cursus zal worden opgenomen in de cloud van Zoom. Dit gebeurt om de deelnemers de mogelijkheid te geven om na afloop van de cursus deze nog eens terug te kunnen kijken. Deelnemers kunnen tot 30 dagen na de cursus via een aparte link naar een Zoom webpagina met een wachtwoord toegang krijgen tot de opgenomen cursus. De deelnemers kunnen de cursus daarmee niet downloaden. Alles wat wordt opgenomen zal dus beperkt blijven tot de deelnemers en zal niet publiek worden gemaakt.
Aanmelden: U kunt zich eenvoudig opgeven door een emailbericht te sturen naar estebanyes@gmail.com of door onderstaand formulier in te vullen en te verzenden. U krijgt dan een emailbericht toegestuurd met daarin alle praktische details en een factuur voor Uw administratie.
Wilt U deze cursus liever fysiek volgen? Dat kan, want deze cursus wordt ook fysiek georganiseerd in Amsterdam op zaterdag 8 juni 2024. Klik hier voor alle informatie over deze fysieke cursus.
Kijk op de Agenda pagina voor alle cursussen (fysiek en online) die in deze periode worden georganiseerd.
Instituut voor Dieren in Filosofie en Wetenschap 